Każde przerwanie ciągłości naczyń krwionośnych wiąże się z tym, że zaczyna się lać krew. W takich przypadkach do pracy przystępują trombocyty, czyli płytki krwi. Ich głównym zadaniem jest regulacja procesu krzepnięcia i zahamowanie krwawienia, stanowią one po prostu budulec, przy pomocy którego realizowana jest odbudowa rany. Ich poziom standardowo wykonuje się podczas morfologii, a wszelkie zmiany świadczą o niepokojących zmianach w organizmie, które w niektórych przypadkach mogą być nawet niebezpieczne dla życia.

Co to są trombocyty

Trombocytami nazywamy płytki, będące jednym z najważniejszych składników krwi, obok krwinek czerwonych i białych. Mają one kształt niewielkich, postrzępionych komórek, nie zawierają jednak jądra komórkowego i poruszają się wraz z płynącą krwią. Produkowane są w szpiku kostnym, a duża ich część jest magazynowana w śledzionie, skąd jest uwalniana do krwioobiegu. Cykl życia trombocytów to zaledwie 8 do 10 dni, po upływie tego czasu również w śledzionie ulegają one zniszczeniu. Główną rolą trombocytów jest zapewnienie odpowiedniego krzepnięcia krwi, a swoje właściwości najlepiej pokazują przy przerwaniu ciągłości naczyń krwionośnych. Trombocyty docierają na miejsce uszkodzenia i zaczynają do siebie ściśle przylegać, co powoduje zmniejszanie wielkości rany i ułatwienie tworzenia czopu hamującego krwawienie. Stoją one w pierwszej linii obrony przy tego typu problemach i one właściwie inicjują cały proces.

Wskazania do badania i normy

Oznaczenie poziomu trombocytów jest wykonywane w standardowej morfologii, wraz z innymi podstawowymi parametrami, takimi jak leukocyty czy erytrocyty. Ze względów profilaktycznych każdy przynajmniej raz w roku powinien takie badanie wykonać, a jego wynik skonsultować z lekarzem. Dodatkowo na badanie można zostać skierowanym, jeśli lekarz podejrzewa zaburzenie krzepnięcia krwi. Powodem może być na przykład długotrwałe krwawienie spowodowane uderzeniem czy urazem, widoczne na skórze zmiany pod postacią sińców czy wybroczyn, podejrzenie zespołu wykrzepiania śródnaczyniowego, podejrzenie nadpłytkowości samoistnej czy też podejrzenie nieprawidłowego działania śledziony. Badanie, w celu zapewnienia jak najbardziej wiarygodnych wyników, należy wykonać na czczo, najlepiej rano. Minimum 8 godzin przed badaniem nie wolno spożywać żadnych posiłków ani napojów. Prawidłowa ilość trombocytów mieści się w granicach 150
000–400 000 /µl, natomiast minimalna ilość niezbędna do prawidłowego przebiegu krzepnięcia wynosi zaledwie 50 000/µl. Ważne jest też, żeby dużych trombocytów, o wielkości powyżej 12fl, było ogólnie nie więcej niż 30 procent całości.

Trombocytopenia czyli zbyt niskie PLT

Poziom PLT poniżej 150 000/µl jest już niebezpieczny i należy znaleźć jego przyczynę, mimo że do minimalnej niezbędnej ilości jest jeszcze daleko. Stan zmniejszonej ilości trombocytów jest rezultatem jednego z trzech powodów, to znaczy nadmiernego niszczenia płytek w wątrobie lub śledzionie, zbyt dużego niszczenia w układzie krwionośnym lub za mała produkcja w szpiku kostnym. Za mała produkcja to rezultat między innymi anemii, niedoboru witaminy B12 lub kwasu foliowego, marskości wątroby lub białaczki. Bardzo rzadko przyczyną tą jest zapalenie szpiku kostnego. Obniżony poziom PLT obserwuje się też często u pacjentów przyjmujących niektóre leki, zwłaszcza przez dłuższy okres czasu, a także w chemioterapii i radioterapii. Przyczyną takiego stanu rzeczy niekiedy są też schorzenia autoimmunologiczne i choroby zakaźne. Trombocytopenia ma kilka charakterystycznych objawów, wśród których często występują siniaki, krwawienia z nosa, dziąseł i w jamie ustnej, krwiomocz, krwawienia pod skórą przypominające wysypki, oraz w przypadku kobiet obfite miesiączki. Objawy te są łatwe do zauważenia, dlatego też w przypadku ich pojawienia się należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem. Powinien on skierować na badanie poziomu PTL, a w razie potwierdzenia zastosować odpowiednie leczenie.

Trombocytoza – PLT powyżej normy

Z kolei trombocytoza, czyli podwyższony poziom trombocytów wynoszący więcej niż 400 000/µl, jest znacznie trudniejsza do zauważenia, gdyż często nie daje ona żadnych objawów. Dodatkowo większość z częściej występujących objawów występuje również przy zupełnie innych chorobach, dlatego też do postawienia prawidłowej diagnozy niezbędne jest wykonanie odpowiednich badań. Do typowych objawów trombocytozy zalicza się między innymi problemy ze słyszeniem i widzeniem, zaczerwienione i rozgrzane kończyny, w których czuć mrowienie, a także bóle głowy. Jak więc widać, po powyższych objawach trudno się zorientować, co może się dziać w organizmie, a dziać się może naprawdę dużo. Przyczyną nadmiernej ilości płytek krwi może być między innymi białaczka, anemia,
nadpłytkowość samoistna czy czerwienica prawdziwa. Często problemy te pojawiają się też przy stanach zapalnych, infekcjach i uszkodzeniach tkanek, oraz w stanie niedoborów żelaza i intensywnego krwawienia. Poziom PLT mogą także podnieść niektóre leki, na przykład sterydy czy adrenalina. Zwiększony poziom trombocytów jest niebezpieczny, gdyż może stać się powodem zatorów czy zakrzepów. Dlatego też leczenie powinno być rozpoczęte tak szybko jak się da, żeby uchronić przed tym pacjenta.

Wiele osób narzeka na niewielkie, niekiedy dość uciążliwe zmiany skórne, mające postać grudkowych stwardnień. Najczęściej pojawiają się one na rękach, ale też można je spotkać na innych częściach ciała, między innymi twarzy czy stopach. Potrafią się nagle pojawić, ale jak już się pojawią, to walka z nimi jest dość kłopotliwa, a na pewno długa. Wszystko to dotyczy kurzajek, które większość ludzi kiedyś w swoim życiu miała. Na szczęście kurzajki nie są niebezpieczne, bardziej sprawiają problemy natury estetycznej, jednak z różnych powodów powinno się je w miarę możliwości jak najszybciej wyleczyć.

Co to są kurzajki

Kurzajkami nazywamy zmiany skórne w postaci charakterystycznych zgrubień, występujące na różnych częściach ciała. Szczególnie upodobały sobie ręce, nogi i twarz, ale w mniejszej ilości spotyka się je praktycznie wszędzie. Kurzajki wywoływane są przez wirus HPV, i niestety są dość mocno zaraźliwe. W większych skupiskach ludzkich wirus rozprzestrzenia się bardzo szybko, wystarczy uściśnięcie dłoni, skorzystanie ze wspólnego ręcznika czy nawet przypadkowe dotknięcie lub skorzystanie z przedmiotu, który wcześniej był używany przez zakażonego. Jeśli na skórze znajdzie się jakieś uszkodzenie skóry, to wirus tam wniknie i w sprzyjających warunkach zacznie się rozwijać. To, czy mu się ta sztuka uda, w dużej mierze zależy od odporności danej osoby. Podobnie jak w przypadku infekcji dróg oddechowych, nie każdy kontakt z chorym kończy się chorobą, uzależnione to jest od kondycji układu odpornościowego. Co ciekawe, zakażenie kurzajkami może mieć także miejsce pomiędzy różnymi częściami ciała chorej osoby, jeśli będą one miały ze sobą kontakt. Wirusem można się zarazić w każdym wieku, dotyczy to zarówno dzieci, jak również dorosłych i osób starszych. Rozprzestrzenianie się kurzajek jest też spowodowane tym, że od momentu zakażenia do widocznych objawów mija nawet kilka miesięcy, a w tym czasie można zarażać innych.

Rodzaje kurzajek

Wirus brodawczyka występuje w blisko 100 różnych odmianach, z których pewna ich cześć może spowodować zmiany skórne, którymi są właśnie kurzajki. Dlatego też postać zmian skórnych i miejsce ich występowania w dużej mierze zależy od typu wirusa, jakim ktoś się zaraził. Kurzajki mogą się różnić między sobą barwą, wielkością i kształtem, a także podatnością na zabiegi lecznicze. Lekarze rozróżniają kilka różnych rodzajów kurzajek, które spowodowane są przez różne odmiany wirusów. Najczęściej występują kurzajki zwykłe, mają one postać grudek o nierównej, szarej powierzchni i ciemny kolor. Występują pojedynczo lub w większych grupach na dłoniach, palcach rąk oraz paznokciach. Kurzajki płaskie nazywane są często kurzajkami młodocianymi, gdyż przeważnie się je spotyka u nastolatków. Pojawiają się w miejscu zadrapań, mają wielkość kilku milimetrów oraz lekko wypukłą, gładką powierzchnię. Bardzo nieprzyjemne, głównie z powodu umiejscowienia, są kurzajki stóp. Mają nieregularną, szorstką strukturę przypominającą ziarnko grochu oraz brązową lub szarą barwę. Umiejscowione na pięcie czy śródstopiu mocno utrudniają chodzenie.

Jak leczyć kurzajki

Kurzajki są niekiedy dość trudnym przeciwnikiem, jednak jest kilka skutecznych metod na ich pozbycie się. W pierwszej kolejności stosuje się różnego rodzaju preparaty zawierające między innymi kwas salicylowy i mlekowy. Preparaty te są dość mocne, więc konieczne jest zabezpieczenie zdrowej skóry, ale dają bardzo dobre efekty. Jednak trzeba się przy tym uzbroić w cierpliwość, gdyż leczenie może trwać niekiedy nawet 8 tygodni. Jeśli ktoś się wybierze z kurzajkami do dermatologa, to zapewne zostanie mu zaproponowane wymrażanie za pomocą ciekłego azotu. Metoda ta praktycznie nie pozostawia żadnych śladów, jest prawie bezbolesna i bardzo skuteczna, dlatego też powszechnie się ją stosuje, w szczególności na stopach i dłoniach. Coraz więcej osób korzysta też z możliwości, jakie daje laser. Kurzajki w ten sposób są skutecznie usuwane, jednak istnieje ryzyko, że po zabiegu pozostaną blizny. Z popularnych metod należy jeszcze wymienić elektrokoagulację, czyli oddziaływanie prądem o dużej częstotliwości, co powoduje uszkodzenie białek w obrębie zmian skórnych.

Domowe sposoby

Poza środkami farmakologicznymi i zabiegami skuteczne na kurzajki mogą być także domowe sposoby. Tani a bardzo skuteczny jest spirytus salicylowy, który można dostać w każdej aptece bez recepty. Regularne smarowanie pozwoli na zmniejszenie kurzajek lub nawet ich całkowitą eliminację. Bardzo chętnie stosowany, też ze względu na skuteczność, jest glistnik. Zioło to powszechnie występuje w naszym kraju i można go bez problemów znaleźć. Najlepsze rezultaty daje świeżo wyciśnięty sok, który jednak należy ostrożnie aplikować ze względu na mocne działanie. W przypadku braku soku można też wykorzystać suszone rośliny. Przy kolejnym sposobie na kurzajki stosuje się składniki, które występują w każdej kuchni, to znaczy ocet i cytrynę. Plaster cytryny należy przez kilka godzin wymoczyć w occie, a następnie użyć go w formie opatrunku. Jak więc widać, sposobów na
kurzajki jest kilka, ale nigdy nie wiadomo, który z nich okaże się najskuteczniejszy, dlatego dobrym pomysłem jest skorzystanie z konsultacji lekarskiej.

Niewielkie, czerwone wykwity na skórze, które mają tendencję do zlewania się w większe skupiska, a dodatkowo mocno swędzą, to najprawdopodobniej liszaj płaski. Choroba ta dotyka około 1 procent naszego społeczeństwa, przeważnie w wieku 30-60 lat. Zmiany skórne są mało estetyczne, a do tego niejednokrotnie mocno przeszkadzają, jednak większość z nich nie jest niebezpieczna. Co ważne, nie można się nimi zarazić, a przyczyny powstawania do dnia dzisiejszego nie są do końca poznane.

Czym jest liszaj płaski

Liszaj płaski jest chorobą, która dotyka błony śluzowe, skórę, w tym także owłosioną na głowie, a także okolice narządów rodnych oraz paznokcie. Cechuje się charakterystycznymi wykwitami, które powinno się w miarę możliwości szybko wyleczyć. Dość niebezpieczne jest umiejscowienie w jamie ustnej, gdyż nie leczony może być przyczyną groźnego nowotworu. Zmiany skórne, będące rezultatem zachorowania na tę chorobę, pojawiają się nagle i bez żadnych wcześniejszych symptomów. Pojawienie się tej choroby wiąże się z koniecznością długotrwałego leczenia, które może niekiedy trwać nawet kilkanaście miesięcy. Specjaliści wyróżniają aż kilkanaście różnych rodzajów liszaja, z których spora grupa pochodzi od miejsc, w których jest on zlokalizowany. Dotyczy to między innymi liszaja dłoni i stóp, jamy ustnej, paznokci czy narządów płciowych. Pozostałe liszaje są klasyfikowane w zależności od kształtu i postaci, w jakiej się pojawiają, i tak mamy na przykład liszaja liniowego, pęcherzowego, przerosłego, guzowatego czy obrączkowatego.

Przyczyny i czynniki ryzyka

Pomimo prowadzenia wielu badań przyczyny powstawania liszaja płaskiego do dnia dzisiejszego nie są poznane. Pośród wielu przypuszczeń wymienia się między innymi choroby wątroby oraz cukrzycę, które mają istotny wpływ na cały organizm. Statystyki pokazują, że osoby mające problemy z takimi schorzeniami zapadają częściej na liszaja, ale nie odkryto dotychczas bezpośredniego związku. Zaobserwowano również zwiększoną częstotliwość występowania liszaja przy stosowaniu niektórych rodzajów leków, między innymi soli złota, arsenu, enicylaminy, metylodopy oraz kwasu paraaminosalicylowego. Według wielu specjalistów dużą rolę odgrywa także podłoże psychiczne. Silny wstrząs psychiczny czy mocny stres także uważane są za czynniki zwiększające ryzyko pojawienia
się tego schorzenia. Do potencjalnych przyczyn należy jeszcze zaliczyć występujące w organizmie reakcje immunologiczne, na przykład po przeszczepie szpiku kostnego. U wielu chorych żaden z powyższych czynników nie ma miejsca, a mimo wszystko zapadają oni na tę chorobę, należy więc przypuszczać, że wszystkie powody nie zostały jeszcze odkryte.

Objawy

Lista objawów liszaja płaskiego jest dość obszerna, i w dużej mierze zależy ona od miejsca, w którym choroba dotknęła organizm. Na odkrytej skórze kończyn czy tułowia pojawiają się charakterystyczne czerwono-sine grudki, mające tendencję do zlewania się w jedną większą postać. Na ich powierzchni często można zauważyć drobne, białe paski, nazywane też prążkami Wickhama. Grudki posiadają błyszczącą powierzchnię, a często wraz z nimi pojawiają się także bąble oraz pęcherze. Wykwity skórne przeważnie występują w grupach, od kilku do kilkudziesięciu sztuk. W tej wersji liszaja szczególnie uciążliwe jest pieczenie, przy którym niestety drapanie nie pomaga. Gdy liszaj pojawia się na głowie, to można zaobserwować podrażnienie i zaczerwienienie skóry, na której znajdują się niewielkie grudki. Towarzyszy temu osłabienie włosów, które stają się cienkie i zaczynają wypadać, aż do pojawienia się blizn. Liszaj niekiedy atakuje także paznokcie. Wtedy przybiera on formę żółtawych bruzd, niszczy płytkę paznokci i może doprowadzić do ich uszkodzenia. Liszaj narządów płciowych to silny świąd okolic intymnych, białe grudki i grubienie skóry. Jak już było wspominane, niebezpieczną postacią liszaja jest jego odmiana w jamie ustnej, gdyż może być przyczyną nowotworu. Zmiany chorobowe umiejscawiają się na wewnętrznej stronie policzków, języków i dziąsłach, a niekiedy też i ustach. Ta odmiana jest dość niemiła, gdyż towarzyszą jej zaczerwienienia, obrzęki, a nawet piekące owrzodzenia.

Leczenie

Dużym problemem przy leczeniu dolegliwości związanych z liszajem płaskim jest brak znajomości przyczyn jego powstawania. W związku z tym obecnie stosuje się przede wszystkim leczenie objawowe, mające na celu złagodzenie dolegliwości związanych ze zmianami na skórze czy błonach śluzowych. Medycyna oferuje między innymi leki antyhistaminowe, ograniczające pieczenie i świąd, a jako wspomaganie kuracji fototerapię oraz glikokortykosteroidy. Fototerapia jest coraz częściej stosowana przez lekarzy, gdyż daje naprawdę dobre rezultaty, a jednocześnie jest bezpieczna i łatwa do wykonania. Lekarze często zapisują także sterydy pod różną postacią. Przy niewielkich zmianach
stosuje się smarowanie odpowiednimi maściami, natomiast przy zmianach większych może być konieczna kilkutygodniowa kuracja doustna. Przy leczeniu liszaja nie można pominąć domowych sposobów. Duże ukojenie przynoszą kąpiele w owsiance, do płukania jamy ustnej można użyć siemienia lnianego albo wyciągu z malwy.

Powiększone węzły chłonne u wielu osób mogą wywołać słuszny niepokój – kojarzą się bowiem z AIDS lub chorobami nowotworowymi. Jednak w większości przypadków obawy te są bezpodstawne, gdyż powodem problemów są zwykłe infekcje bakteryjne czy wirusowe, które szybko miną. Oczywiście w żadnym wypadku nie należy ich lekceważyć, szczególnie jeśli taki stan utrzymuje się dłuższy okres czasu. Na pewno warto skorzystać z porady lekarza, który w razie potrzeby zaproponuje odpowiednie badania w celu znalezienia przyczyny dolegliwości.

Gdzie znajdują się węzły chłonne

O węzłach chłonnych sporo się mówi i słyszy, ale tak naprawdę wiele osób nie do końca wie, czym one są, gdzie się znajdują i jaka jest ich rola. Sporej grupie chorych skojarzą się one być może z bólem gardła, to jedne z najbardziej znanych miejsc tego typu w organizmie. A tymczasem węzłów chłonnych jest znacznie więcej, i umiejscowione są one w wielu miejscach ciała. Największe ich skupiska znajdują się pod pachami, na szyi, w pachwinach, za uszami i pod żuchwą. Najczęściej ich rozmieszczenie jest symetryczne, a ich położenie to kanały, którymi przepływa limfa. Nazwy poszczególnych węzłów chłonnych często pochodzą od ich lokalizacji w ciele, stąd też często się słyszy o węzłach podżuchwowych, przyusznych, pachowych oraz pachwinowych. Dużo węzłów znajduje się także w klatce piersiowej, jamie brzusznej, na twarzy, w biodrach, miednicy czy goleniach. Ogółem wszystkich węzłów limfatycznych w naszym ciele jest kilkaset. W wielu przypadkach są one bardzo dobrze ukryte, do ich diagnostyki jest potrzebna nie tylko odpowiednia wiedza, ale też specjalistyczny sprzęt.

Rola węzłów chłonnych

Węzły chłonne są bardzo ważnym elementem układu immunologicznego. Ich podstawowe zadanie polega na filtracji limfy, często zwanej też chłonką. Układ limfatyczny złożony jest właśnie z węzłów chłonnych oraz kanałów przepływowych, którymi limfa przepływa. W limfie znajdują się komórki odpornościowe, zwane limfocytami, które w ten sposób mogą się rozprzestrzeniać po całym ciele. Gdy w chłonce pojawią się jakieś podejrzane substancje, bakterie czy wirusy, to jej przepływ zostaje wstrzymany. W miejscu wystąpienia tego zjawiska dochodzi do namnożenia limfocytów i makrofagów, w celu zwalczenia patogenów. Jednocześnie węzły ulegają powiększeniu, a często też pojawiają inne dolegliwości. W wielu przypadkach stan ten ulega samoistnej poprawie, a niekiedy
konieczna jest pomoc lekarza.

Objawy powiększonych węzłów chłonnych

Uporczywy ból gardła, spowodowany infekcją bakteryjną czy wirusową, jest znany przez większość osób. Jednak ogólnie objawy problemów z węzłami chłonnymi są bardzo zróżnicowane, i różne u różnych osób. Niekiedy nie dają zupełnie żadnych dolegliwości, a wykrycie niewłaściwego stanu jest możliwe dopiero przy pomocy specjalistycznych badań. Czasami są też, jak właśnie w przypadku bólu gardła, mocno powiększone i bardzo bolesne. Niejednokrotnie towarzyszą im inne, niekoniecznie przyjemne dolegliwości, takie jak gorączka, osłabienie organizmu, utrata wagi czy nocne pocenie.

Przy jakich chorobach węzły chłonne są powiększone

Rodzaj choroby powodującej powiększenie węzłów chłonnych w dużym stopniu uzależniony jest od ich położenia. Węzły powiększone na szyi, pod żuchwą oraz za uszami to rezultat anginy lub przeziębienia, ale też urazu powstałego w pobliżu miejsc, w których są zlokalizowane. Z groźniejszych dolegliwości spotyka się też różnego rodzaju guzy, w tym nowotwory złośliwe jamy ustnej, głowy lub szyi. W przypadku małych dzieci najczęściej przyczyną jest infekcja, jeśli jednak nie występują inne charakterystyczne jej objawy, to koniecznie należy się udać do lekarza. Węzły chłonne w pachwinach ulegają powiększeniu, jeżeli w okolicy pachwiny, nogi, stopy czy genitaliów pojawi się infekcja lub uraz. W rzadszych przypadkach mogą też świadczyć o wystąpieniu chłoniaka, czerniaka czy nowotworu jądra. Powiększone węzły pachowe też mogą być skutkiem chłoniaka lub raka piersi, ale są to stosunkowo rzadkie przypadki. Znacznie częściej będzie to rezultat infekcji lub rany zlokalizowanych w ramieniu albo ręce. Najczęstszą przyczyną powiększania węzłów chłonnych są infekcje bakteryjne ( angina, gruźlica, zapalenie ucha, salmonella, czyrak czy kiła), wirusowe ( ospa wietrzna, odra, różyczka, mononukleoza zakaźna, wirusowe zapalenie wątroby ) oraz grzybiczne ( histoplazmoza, blastomykoza ).

Leczenie powiększonych węzłów chłonnych

Każde powiększenie węzłów chłonnych powinno być sygnałem do wizyty lekarskiej, ze względu na różne przyczyny nie należy tego lekceważyć. W przypadku infekcji wirusowych leczenie jest objawowe i wspomagające odporność organizmu, przy bakteryjnym często pojawiają się antybiotyki mające za zadanie zahamować rozwój patogenów. W niektórych przypadkach niezbędne będzie wykonanie jakiegoś zabiegu laryngologicznego. Znacznie poważniejsze leczenie jest w przypadku chorób nowotworowych. Tu przede wszystkim robiona jest biopsja i badanie histopatologiczne, mające na celu określenie rodzaju zmian. Często jedyną możliwością jest jednak całkowite usunięcie zaatakowanych węzłów, wraz z przylegającymi do nich tkankami, a później wdrożenie radioterapii czy chemioterapii.

Wirusowe zapalenie wątroby to jedna z poważniejszych chorób, która może mieć poważne
konsekwencje. Zdecydowanie lepiej jest jej zapobiegać niż później przechodzić długotrwałe leczenie i ryzykować utratą swojego zdrowia. A najlepszym sposobem zapobiegania żółtaczce, oczywiście poza zachowaniem elementarnych zasadach higieny i bezpieczeństwa, są szczepienia. Nie warto się nie szczepić, z wirusami żółtaczki można się spotkać na każdym kroku, a przy uprawianiu sportów, częstych podróżach czy nawet leczeniu ryzyko zakażenia jest naprawdę duże.

Co to jest żółtaczka

Żółtaczką nazywa się potocznie wirusowe zapalenie wątroby, wywołane przez jeden z kilku rodzajów wirusów. Najczęściej spotykana jest żółtaczka typu A, zwana też pokarmową, oraz żółtaczka typu B, nazywana też wszczepienną. Wirusy WZW przedostają się do wątroby, gdzie zaczynają się namnażać, przez długi czas nie dając żadnych niepokojących objawów. Jednocześnie organ ten jest stopniowo uszkadzany, a dana osoba zaraża innych nawet o tym nie wiedząc. Głównym powodem zakażenia żółtaczką typu A jest zanieczyszczona żywność i brak higieny. Często występuje ona w wodzie, dlatego nawet mycie owoców czy kostki lodu mogą być potencjalnie źródłem zakażenia. Z kolei wirus typu B najczęściej przedostaje się do organizmu poprzez krew. Dlatego też potencjalnym źródłem zakażenia są między innymi zabiegi chirurgiczne i kosmetyczne, tatuaże czy uprawianie sportów kontaktowych. Bardzo łatwo też można się zarazić tą żółtaczką podczas kontaktów seksualnych, zwłaszcza jeśli się nie stosuje prezerwatyw.

Konsekwencje zachorowania na żółtaczkę

Zachorowanie na żółtaczkę zawsze jest niebezpieczne dla organizmu. Choroba może przez długi czas nie dawać widocznych objawów, a w tym okresie w dużym stopniu uszkodzić wątrobę. Również leczenie jest długotrwałe i nie w każdym przypadku gwarantujące pełny powrót do zdrowia, dotyczy to szczególnie żółtaczki typu B. Z typowych, najczęściej pojawiających się objawów żółtaczki pokarmowej są wymioty, mdłości i bóle brzucha, niekiedy bardzo uciążliwe. W późniejszym stadium dochodzi do tego jeszcze zaciemnienie moczu, odbarwianie stolców oraz charakterystyczna żółta barwa spojówek i skóry. Przy wirusowym zapaleniu typu B większość tych objawów także się pojawia, również w tej chorobie należy się spodziewać problemów żołądkowych oraz żółtej skóry, która pojawia się u 30% zakażonych.

Dlaczego warto się szczepić

Żółtaczka jest podstępną chorobą, a jej leczenie długie i kosztowne. Dlatego też zdecydowanie lepsze jest jej zapobieganie niż późniejsze niedogodności związane z objawami, trzymaniem diety i znacznym obniżeniem komfortu życia. Samo szczepienie nie wymaga jakiś skomplikowanych przygotowań, nie jest też kosztowne, a daje nieocenione korzyści. Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów szczepionek, jedne chronią tylko przez żółtaczką pokarmową, inne przed wszczepienną, a skojarzone przed obiema wersjami wirusa. Aby szczepienie przyniosło rezultaty, to należy wykonać pełny cykl 3 szczepionek. Drugą podaje się miesiąc po przyjęciu pierwszej, a trzecią po kolejnym pół roku. Dzięki temu można zyskać odporność na kilkanaście lat, a niektórzy lekarze twierdzą, że na jeszcze dłużej. Na pewno koniecznie należy być zaszczepionym przed planowanym zabiegiem, ale każda wizyta w szpitalu, u stomatologa czy w gabinecie kosmetycznym to potencjalne źródło ryzyka.

Kto powinien się szczepić

Generalnie na żółtaczkę powinny się zaszczepić wszyscy, ale są grupy, dla których to szczepienie jest szczególnie zalecane, a niekiedy wręcz obowiązkowe. Na WZW typu A powinni to być przede wszystkim pracownicy medyczni, osoby pracujące przy usuwaniu odpadów komunalnych oraz przy produkcji żywności. Szczepienie to jest także zalecane dla dzieci uczęszczających do szkół i przedszkoli, a także dla młodzieży, która nie chorowała na tę chorobę. Kolejne zalecenie dotyczy osób wyjeżdżających za granicę do krajów, w których żółtaczka pokarmowa częściej występuje. Szczepionka na żółtaczkę typu B podawana jest obecnie wszystkim urodzonym dzieciom, ale dodatkowo w pewnych przypadkach jest ona także zalecana. Dotyczy do przede wszystkim osób wcześniej nie szczepionych przed zabiegami chirurgicznymi, pracowników uczelni medycznych i służby zdrowia, osób mających styczność z zakażonymi oraz przebywających w zakładach karnych i placówkach opiekuńczych.

Czy szczepienie jest bezpieczne i skuteczne

Wiele osób nadal obawia się szczepień, dotyczy do nie tylko żółtaczki ale też innych chorób. Jednak nie ma tu absolutnie żadnych powodów do niepokoju, współcześnie używane szczepionki są bowiem dobrze tolerowane, bezpieczne i nie powodują żadnych skutków ubocznych. U około 1/3 szczepionych osób pojawia się na skórze zaczerwienienie, stwardnienie lub bolesność w miejscu ukłucia, ale objawy te szybko mijają. Rzadziej występuje złe samopoczucie i gorączka, mają one jednak łagodny przebieg i utrzymują się nie dłużej niż 24 godziny, przeważnie u starszych dzieci i dorosłych. Przed zaszczepieniem należy skonsultować się z lekarzem. Szczepienia są także bardzo skuteczne, co potwierdzają później statystyki zachorowań. 80 do 100% zaszczepionych osób zgodnie z przyjętym schematem nie choruje na wirusowe zapalenie wątroby typu B, bardzo wysoki jest też wskaźnik odporności wśród noworodków, których matki są zarażone wirusem.

Ostry i przejmujący, kłujący czy przewlekły – żołądek bardzo często daje znać o sobie. Na problemy układu pokarmowego skarży się większość naszego społeczeństwa, mało jest osób, które nigdy nie miały problemów z tym organem. Przyczyny bólu żołądka mogą być bardzo różne, tak samo jak i czas trwania i intensywność dolegliwości. Większość z nich jest na szczęście niegroźna, co najwyżej nieprzyjemna lub wręcz uniemożliwiająca normalne funkcjonowanie. Jednak żołądek może też boleć z powodu poważnych chorób, niekoniecznie związanych z układem pokarmowym, dlatego w żadnym wypadku nie należy do lekceważyć.

Wysiłek fizyczny

Silny ból brzucha, zupełnie niegroźny, często występuje u osób, które po długim czasie zaczęły ćwiczyć. Generalnie im zapał będzie większy, tym większa będzie szansa, że wszystko zakończy się bólem brzucha. Bolą tak naprawdę mięśnie, przede wszystkim przy zginaniu i ruszaniu się, wszystko samoistnie ustępuje po kilku dniach.

Refluks przełyku

Częstym powodem dolegliwości bólowych jest choroba refluksyjna przełyku. W chorobie tej pojawia się okresowe cofanie treści z żołądka lub nawet ich zwracanie, ze względu na skład są one mocno podrażniające. Takie objawy najczęściej mają miejsce w czasie leżenia i przy schylaniu się. Chorobie refluksyjnej przełyku może towarzyszyć odbijanie, zgaga, pieczenie i ból za mostkiem oraz pieczenie przełyku. Chorzy często skarżą się także na chrypkę oraz uczucie kwaśnego posmaku w ustach. Leczenie refluksu to przede wszystkim odpowiednia dieta oraz stosowanie leków zobojętniających.

Przewlekłe zapalenie trzustki

Zupełnie inny rodzaj bólu pojawia się przy przewlekłym zapaleniu trzustki. Jest on wtedy
przeszywający, promieniujący w kierunku kręgosłupa. Pojawia się bez względu na przyjmowany posiłek, i niekiedy utrzymuje się nawet kilka godzin. W początkowym stadium choroby dolegliwości występują rzadko, więc mogą nie wzbudzić żadnych podejrzeń u chorego, zwłaszcza pod kątem trzustki. W bardziej zaawansowanym stadium choroby obserwuje się także charakterystyczne stolce tłuszczowe.

Stan zawałowy

Co żołądek może mieć wspólnego z sercem? Jak się okazuje może, i to całkiem sporo, zwłaszcza jeśli jego ból sygnalizuje stan zawałowy. Niestety do kardiologów cały czas trafiają pacjenci z niestrawnością, natomiast nie docierają ci, u których naprawdę występuje zawał. Pomyłka w takim przypadku i zlekceważenie objawów może być bardzo niebezpieczne. Pomyłki wynikają z tego, że poza charakterystycznym bólem za mostkiem i dusznością, pojawiają się wymioty, nudności i odbijanie. I to właśnie przez nie niekiedy dochodzi do tragicznych w skutkach błędnych wnioskach.

Stres

Silny ucisk, zwłaszcza nadbrzuszu może być skutkiem stresu i nerwów. Pojawia się często po posiłku, najczęściej 2-3 godziny, może także obudzić w środku nocy. Niektórzy chorzy mają wrażenie ściskania, trudno im przełykać, a zaraz po tym pojawiają się nudności i wymioty. Jeżeli taki stan nie pojawia się często, to nie ma powodów do niepokoju, dolegliwości powinny przejść same. Ale stres o przewlekłym charakterze już dla zdrowia nie jest obojętny, przede wszystkim jest uciążliwy, a dodatkowo może prowadzić do nerwicy żołądka.

Zapalenie błony śluzowej

Mocne pieczenie w nadbrzuszu jest bardzo charakterystyczne dla zapalenia błony śluzowej żołądka. Powodem tej dolegliwości jest długotrwałe podrażnienie śluzówki, między innymi przez przyjmowane leki, zakażenie bakterią Helicobacter pylori czy zbyt dużą ilością alkoholu. W wielu przypadkach poza pieczeniem pojawia się także gniecenie i ból żołądka, szczególnie w porze rannej, gdy jest się na czczo. Inne objawy takich problemów to nudności i odbijanie się, a w przypadku wrzodów ściskający, mocny ból, odczuwalny kilka godzin po zjedzonym posiłku. Wrzody leczy się przede wszystkim odpowiednią dietą oraz unikaniem czynników podrażniających błonę śluzową żołądka. Jeśli ktoś jest nosicielem Helicobacter pylori to także powinien zrobić z tym porządek, leczenie tej bakterii to
między innymi antybiotykoterapia.

Zatrucie pokarmowe

Choć powszechnie się uważa, że występują głównie u dzieci, to jednak mogą się pojawić w każdym wieku i o każdej porze roku. Pojawiają się niespodziewanie, wywołane przez wirusy, bakterie czy substancje zawarte w spożytych posiłkach, i przeważnie same po kilku dniach przechodzą. Przeważnie wystarczy odpowiednia dieta oraz odpoczynek, żeby wszystko wróciło do normy. Jeśli jednak objawy są bardzo intensywne i nasilają się zamiast słabnąć, to może być konieczna konsultacja lekarska. Na pewno nie warto z tym zwlekać, jeśli wymioty trwają dłużej niż 6 godzin, biegunka utrzymuje się powyżej czterech dni, w stolcu pojawia się krew albo śluz czy ma się wysoką gorączkę.

Ból po jedzeniu.

Częstym powodem bólów brzucha jest także przejedzenie i niewłaściwa dieta. Zbyt duża ilość pokarmów spożyta jednorazowo jest dużym obciążeniem dla układu trawiennego, który po prostu może sobie z nią nie poradzić. Pojawia się wtedy nieprzyjemne uczucie przepełnienia, nudności oraz właśnie bóle. Dolegliwości te mogą też wystąpić, jeśli pojawia się nadmiar gazów jelitowych. Może to być rezultatem dużej ilości napojów gazowanych, ciężkich, smażonych posiłków, a nawet połykania powietrza podczas spożywania pokarmów i mówienia.

Zapuchnięte czy nabrzmiałe powieki i okolice oczu to często spotykana dolegliwość, mająca wiele przyczyn. W większości przypadków nie są one niebezpieczne, przede wszystkim doskwierając pod względem estetycznym. Jeśli jednak stan taki pojawia się codziennie i trwa dłużej, to konieczna może się okazać wizyta u lekarza. Problemy z opuchlizną mogą bowiem świadczyć o poważniejszych schorzeniach, zupełnie nie związanych z narządem wzroku. W takim przypadku wykonanie odpowiednich badań diagnostycznych pozwoli na znalezienie przyczyny, a co najważniejsze, na podjęcie skutecznego leczenia. Jeśli opuchlizna nie pojawia się często, to wystarczą domowe sposoby, jeśli częściej – to warto ją dokładniej zbadać.

Skąd się bierze opuchlizna

Nasz organizm w dużej części składa się z różnych płynów. Jeśli w jakieś tkance nastąpi ich duża koncentracja, to pojawia się obrzęk i opuchlizna, skutkująca znacznym powiększeniem objętości. Dotyczy to także okolic oczu i powiek, szczególnie że są to miejsca bardzo delikatne i wrażliwe. Obrzęki rano mogą być spowodowane tym, że układ limfatyczny w czasie snu funkcjonuje znacznie wolniej, więc w tkankach zbiera się woda i toksyny. Taka opuchlizna dość szybko mija, często już po kilkudziesięciu minutach nie ma po niej śladu. Okolice oczu są silnie unaczynione, przez co nawet niewielkie podrażnienia mogą być powodem pojawienia się obrzęków. To właśnie urazy są kolejnym powodem pojawienia się opuchlizny, niekiedy o dość dużych rozmiarach. Silne uderzenie w okolice oka może spowodować takie nabrzmienie otaczających go tkanek, że można nawet całkowicie przestać widzieć. Kolejną przyczyną napuchniętych oczu mogą być infekcje, powodujące stany zapalne. Rozwijające się patogeny wywołują podrażnienia, a one z kolei powodują powstanie opuchlizny. Opuchniętym powiekom często towarzyszą dolegliwości związane z oczami, na przykład wzmożone łzawienie, pieczenie i świąd, nietolerancję na światło, zaczerwienienie, zaburzenia widzenia, wrażliwość na dotyk i ból czy pojawienie się niewielkich guzków i grudek. Jeżeli opuchlizna spowodowana jest przez jakąś chorobę, to dodatkowo występują symptomy charakterystyczne dla niej, na przykład wysypka, kichanie czy kaszel.

Co może być przyczyną obrzęku

Pojawiający się na powiekach i dookoła oczu obrzęk może mieć bardzo różne przyczyny. Najczęściej jest to po prostu zwykłe zmęczenie i niewyspanie, a także podrażnienie spowodowane pocieraniem oka czy przedostaniem się do niego jakiegoś ciała obcego. Niekiedy takie pocieranie czy obcy przedmiot mogą dodatkowo spowodować różnego rodzaju urazy gałki ocznej. Spora część problemów związanych z opuchlizną jest wynikiem chorób związanych typowo z oczami. Należą do nich przede wszystkim infekcje bakteryjne, zapalenie powiek czy zapalenie spojówek. Ale też obrzęk może spowodować owrzodzenie rogówki czy bolesne zgrubienia podstawy rzęs i powiek, nazywane jęczmieniem. Zapaleniom powiek i spojówki może towarzyszyć zaczerwienienie, pieczenie i łzawienie, a także tworzenie się różnych wydzielin. Osobną grupę chorób powodujących zapuchnięte powieki są choroby różnych narządów. Tyle że wtedy ta opuchlizna często nie jest kojarzona z daną chorobą i do diagnozy potrzebne są odpowiednie badania. Do chorób dających między innymi takie objawy zalicza się niedoczynność i nadczynność tarczycy, zespół nerczycowy towarzyszący zapaleniu kłębuszków nerkowych, niewydolność wątroby, schorzenia układu krążenia czy cukrzyca. Obowiązkowo należy też wspomnieć o alergiach. Są one coraz powszechniej spotykane u dzieci i dorosłych, a jednym z objawów występujących przy podrażnieniu alergenami są właśnie zapuchnięte powieki i okolice oczu.

Kiedy do lekarza

Opuchlizna oczu i powiek jest powszechnie występującym problemem, i najczęściej nie jest konieczne udawanie się do lekarza. Jeśli wynika ona ze zmęczenia lub braku snu, to wystarczy po prostu kilka dni odpocząć i powinna sama minąć. Stan wynikający z pocierania czy podrażnienia także najczęściej sam przechodzi, można też stosować dostępne bez recepty krople do oczu, okłady ziołowe i z ogórka czy przykładanie kostek lodu. Podobnie będzie z opuchlizną spowodowaną uderzeniami – jeśli kości twarzy i gałki oczne nie są uszkodzone, to po prostu trzeba ją przeczekać, pomagając preparatami antyobrzękowymi. W wielu przypadkach pomoc lekarska będzie jednak potrzebna, i nie należy zwlekać z udaniem się do specjalisty. Dotyczy to sytuacji, gdy obrzęk pojawił się bez żadnej widocznej przyczyny, jest on bardzo intensywny lub występuje cyklicznie. Na wiele schorzeń pomoże okulista, przepisując odpowiednie leki lub wykonując niezbędne zabiegi. W części przypadków, gdy opuchlizna spowodowana jest chorobą jednego z organów wewnętrznych, leczenie będzie musiał przejąć specjalista nim się zajmujący. Dotyczy to szczególnie serca, tarczycy czy nerek. Przy poważniejszych problemach z opuchlizną należy ostrożnie podchodzić do domowych sposobów, gdyż można sobie w ten sposób bardziej zaszkodzić niż pomóc. Konieczne mogą się za to okazać badania diagnostyczne, zależnie od podejrzeń mogą to być parametry laboratoryjne krwi, USG jamy brzusznej czy testy alergiczne.

Pokrzywa jest bardzo różnie kojarzona, jednak przeważnie nie jako roślina lecznicza. Dzieci na pewno wspominają ją pod kątem piekących bąbli po przypadkowym dotknięciu, bowiem między innymi z tego ona słynie. Osoby mające ogrody będą na nią patrzeć jak na uciążliwy chwast, którego się niekiedy często pozbyć. A tymczasem tak niedoceniana pokrzywa od wieków zajmuje bardzo ważne miejsce w medycynie naturalnej, posiada w swoim składzie wiele cennych substancji i ma liczne właściwości zdrowotne. Jak się okazuje, jest ona skuteczna przy profilaktyce i w leczeniu licznych schorzeń, świetnie wspierając nowoczesną medycynę. I co najważniejsze, jest powszechnie spotykana i tania, bowiem można ją znaleźć praktycznie w każdym miejscu kraju.

Co to jest pokrzywa

Pokrzywa zwyczajna to bardzo popularna w naszej strefie klimatycznej roślina, można ją spotkać zarówno w lasach, jak i na łąkach czy nieużytkach. Występuje w wielu różnych odmianach, które różnią się wysokością i wielkością liści. Jej cechą charakterystyczną są parzące włoski, które występują na liściach oraz w przypadku niektórych gatunków także na łodygach. Pokrzywa rośnie stosunkowo szybko i szybko zajmuje nowe obszary. Przed zimą naziemne pędy obumierają i pozostają jedynie schowane w ziemi kłącza, z których na wiosnę wyrastają nowe rośliny. Przeciętnie osiąga wysokość około 1 metra, ale spotyka się nawet 3-metrowe pędy.

Zastosowanie pokrzywy w medycynie

To, czemu pokrzywa zawdzięcza swoje niezwykłe właściwości, to całe bogactwo witamin, składników mineralnych i cennych, aktywnych substancji. W medycynie naturalnej wykorzystuje się zarówno świeże i suszone liście, jak również korzenie. Liście tej rośliny zawierają między innymi witaminy C, B1 i K1 oraz mikroelementy: wapń, potas, żelazo, siarkę, jod, fosfor, magnez oraz krzem. Oprócz tego w pokrzywie można znaleźć kwasy organiczne, flawonoidy, karotenoidy, fitosterole, garbniki, związki aminowe (histaminę, serotoninę, acetylocholinę) oraz kwas pantotenowy i sporą ilość flawonoidów. Serotonina świetnie się nadaje do poprawy nastroju, a pozostałe substancje wchodzą między innymi w skład regulujących metabolizm enzymów. Równie bogate, choć w nieco inny zestaw związków, są także korzenie pokrzywy. W nich znajdują się między innymi liczne sole mineralne, kwasy organiczne, fitosterole, lignany i lecytyna. Wiele z wymienionych substancji występuje w wysokim stężeniu, co sprawia że roślina ta ma tak cenne właściwości.

Właściwości lecznicze pokrzywy

Pokrzywa wykazuje bardzo szerokie działanie lecznicze, stosuje się ją z dobrym rezultatem przy wielu różnych chorobach i dolegliwościach. Między innymi:
– Ma działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne, wykorzystuje się to przy problemach z narządem ruchu ( reumatyzm, zwyrodnienie stawów )
– Wzmacnia organizm i dostarcza mu cennych składników mineralnych i witamin. Dzięki zwiększeniu poziomu czerwonych krwinek i hemoglobiny jest polecana przy anemiach i po antybiotykoterapii
– Działa stymulująco na układ odpornościowy. Łagodzi objawy alergii, pobudza układ immunologiczny a najprawdopodobniej chroni także przed nowotworami.
– Działa moczopędnie, oczyszczając nerki i układ moczowy. Pomaga także w wydalaniu z organizmu mocznika i związków powstałych w wyniku procesów przemiany materii.
– Pobudza procesy trawienne i reguluje pracę układu pokarmowego. Wyciąg z pokrzywy zwiększa wydzielanie soków żołądkowych, zapobiega biegunkom i łagodzi objawy choroby wrzodowej.
– Ochrania gruczoł krokowy, dzięki zawartości takich składników jak fitosterole, lektyny i polisacharydy. Regularnie pita przez mężczyzn znacznie zmniejsza ryzyko wystąpienia nowotworu gruczołu krokowego.
– Działa pobudzająco na trzustkę, pomaga w obniżeniu złego cholesterolu we krwi, łagodzi objawy cukrzycy.
– Bardzo dobrze się sprawdza przy różnego rodzaju chorobach skóry, zwłaszcza w wieku młodzieńczym
– Pomaga walczyć ze stresem, ma właściwości uspokajające

Jak stosuje się pokrzywę

Pokrzywa może być stosowana w różnej formie. Przede wszystkim używa się jej jako herbaty, przyrządzonej z ususzonych liści. Napój z powodzeniem może zastąpić zwykłą herbatę czy kawę, a ma jeszcze jedną bardzo pożądaną właściwość. Ze względu na to, że nie zawiera żadnych pobudzających substancji, to można ją pić bez ograniczeń, o każdej porze dnia. Najlepsze efekty daje przyrządzenie naparu tak jak się przyrządza inne zioła. W tym celu należy w łyżki suszu zalać szklanką wrzątku i po kilku minutach przecedzić. Napar można też przygotować ze świeżych liści, wtedy parzy się je nieco dłużej, bo około 10 minut. Bardzo zdrowy i polecany jest także sok z pokrzywy. W dobrych sklepach jest już do kupienia, ale bez problemów można go też zrobić samemu w domu. W tym celu należy świeże lub suszone liście wrzucić do sokowirówki, a następnie to, co się otrzyma, rozcieńczyć taką samą ilością wody. Tak powstałą miksturę można stosować między innymi do płukania gardła i jamy ustnej oraz przemywania skóry przy różnych schorzeniach. Na skórę bardzo dobre działanie ma także odwar z korzeni, można go stosować przy łuszczycy, trądziku, łupieżu i łojotoku. Młode, świeżo zerwane liście świetnie się sprawdzą w różnego rodzaju surówkach, dostarczając wielu cennych witamin i składników odżywczych.

Niewielkie, ale wyjątkowo uciążliwe i nieprzyjemne stany zapalne kącików ust nazywane są zajadami. Wiele osób myli je z opryszczką, jednak są to dwa zupełnie różne schorzenia. Opryszczka spowodowana jest wirusem, natomiast główną przyczyną zajadów to zakażenie bakteriami lub grzybami. Nieleczone mogą przybrać postać bolesnych nadżerek, a w każdym przypadku wyglądają mało estetycznie i potrafią skutecznie utrudnić codzienne życie.

Czym są zajady

Zajady nazywane są też często kątowym zapaleniem warg lub zapaleniem kątów ust. Stan zapalny, wywołany głównie przez bakterie ( gronkowce, paciorkowce ) oraz grzyby ( głównie drożdżaki ) rozwija się wyłącznie w ustach i nie przenosi się na inne części ciała. Przebiega on w kilku etapach. Na samym początku skóra w kącikach zaczyna pękać, później pojawiają się niewielkie bąble zawierające płyn surowiczy. Po kilku dniach bąble te pękają i pojawia się bolesna, trudno gojąca rana. Z rany bardzo często wycieka płyn surowiczy, a czasem także krew. Jeśli chory nie podejmie odpowiedniego leczenia, to w miejscu rany mogą się pojawić nawarstwiające się strupki, a po ich ustąpieniu brzydkie blizny. Zajady bardzo często są mylone z opryszczką, jednak zarówno źródło zakażenia jak też objawy są inne. Przy opryszczce występują niewielkie pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym, które są zlokalizowane na granicy skóry i warg. Pęcherzyki szybciej się goją i przeważnie nie pozostawiają żadnych śladów.

Przyczyny zajadów

Jedną z głównych przyczyn powstawania zajadów jest zakażenie drobnoustrojami i grzybami, które w wilgotnych od śliny kącikach ust mają doskonałe warunki do rozwoju. Z tego też powodu choroba częściej pojawia się u osób, które często oblizują swoje usta. Na pewno czynnikiem zwiększającym ryzyko jest także niedobór żelaza, witaminy C oraz witamin z grupy B. Szczególnie ważna jest tutaj ryboflawina ( B2 ), która ma wpływ na stan błon śluzowych. Niedobór witaminy B2 może być spowodowany leczeniem antybiotykami lub nieodpowiednią dietą. Kolejny czynnik zwiększający ryzyko zachorowania jest związany z higieną. Chodzi mianowicie o systematyczne szczotkowanie zębów, a także mycie dziąseł i języka. W ten sposób ogranicza się rozwój bakterii mogących być potencjalnym źródłem zakażenia. Ponieważ zajady rozwijają się w kącikach ust, to odpowiednie dbanie o nich może zapobiec problemom. Szczególnie ważna jest ochrona przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi, na przykład wiatrem, mrozem i światłem słonecznym.

Domowe sposoby na zajady

Na początku zajady z dużą skutecznością można leczyć domowymi sposobami. Co ważne, większość niezbędnych do tego celu produktów bez problemów się znajdzie w każdej kuchni, a w wielu przypadkach w zupełności one wystarczą do pozbycia się dolegliwości. Miód uważany jest za naturalny antybiotyk, smarowanie nim kącików ust to świetna kuracja. Podobnie jest z czosnkiem, uważanym za jeden z najlepszych naturalnych środków na tę dolegliwość. Sok z czosnku hamuje rozwój grzybów i bakterii, wystarczy przekrojonym ząbkiem natrzeć zakażone miejsce. Kolejny polecany produkt, czyli aloes, ma właściwości odkażające i regenerujące. Gotowy sok jest do kupienia w wielu sklepach, ale można też użyć przekrojonych liści. W początkowym stadium, gdy skóra jest sucha, do nawilżenia świetnie się sprawdzi zwykła oliwa z oliwek. Z kolei niedobory witamin z gruby B uzupełnią drożdże, wystarczy ich niewielką ilość rozmieszać z wodą, przyłożyć do kącików ust i poczekać, aż wyschną. W celu eliminacji drobnoustrojów można też wykorzystać olejek lawendowy lub z drzewa herbacianego, a gojenie ran przyspieszy posmarowanie pastą do zębów.

Środki na zajady bez recepty

Domową kurację można wzbogacić o liczne preparaty dostępne w aptece bez recepty. Przede wszystkim do dyspozycji są różnego rodzaju maści, mające działanie przeciwzapalne, ściągające i bakteriostatyczne. Niektóre z nich zawierają antybiotyki, inne cynk lub kwas mlekowy. Witaminy można uzupełnić zarówno wewnętrznie, przy pomocy różnych suplementów i preparatów witaminowych, jak również w formie maści stosowanych na rany. W przypadku trudno gojących się zmian i podejrzeniu zakażenia grzybami można zastosować preparaty zawierające substancję grzybobójczą zwaną klotrimazolem. Bez recepty dostępne są także aspiryna oraz polopiryna, które także znalazły swoje zastosowanie w leczeniu zajadów. Ze skruszonej tabletki należy zrobić papkę, a następnie ją nałożyć w miejscu występowania zmian chorobowych.

Kiedy do lekarza

Domowe sposoby są skuteczne i w większości przypadków w zupełności wystarczą do tego, żeby się zajadów pozbyć. Jeśli jednak problemy są uciążliwe lub często nawracają, to należy się z tym udać do lekarza, gdyż ich przyczyną może być jakaś choroba. Najczęściej otrzymuje się wtedy komplet badań do wykonania, od wyniku których zależy dalsze leczenie. Jeśli przyczyną problemów są niedobory witamin lub składników mineralnych, to lekarz zaleci odpowiednią suplementację. Niekiedy konieczne także będzie użycie mocniejszych środków grzybobójczych lub bakteriobójczych, dostępnych wyłącznie na receptę. W przypadku nasilających się problemów z zajadami nie należy czekać z wizytą u lekarza, ponieważ nieleczone mogą spowodować stany zapalne błony śluzowej.