Wirusowe zapalenie wątroby to jedna z poważniejszych chorób, która może mieć poważne
konsekwencje. Zdecydowanie lepiej jest jej zapobiegać niż później przechodzić długotrwałe leczenie i ryzykować utratą swojego zdrowia. A najlepszym sposobem zapobiegania żółtaczce, oczywiście poza zachowaniem elementarnych zasadach higieny i bezpieczeństwa, są szczepienia. Nie warto się nie szczepić, z wirusami żółtaczki można się spotkać na każdym kroku, a przy uprawianiu sportów, częstych podróżach czy nawet leczeniu ryzyko zakażenia jest naprawdę duże.
Co to jest żółtaczka
Żółtaczką nazywa się potocznie wirusowe zapalenie wątroby, wywołane przez jeden z kilku rodzajów wirusów. Najczęściej spotykana jest żółtaczka typu A, zwana też pokarmową, oraz żółtaczka typu B, nazywana też wszczepienną. Wirusy WZW przedostają się do wątroby, gdzie zaczynają się namnażać, przez długi czas nie dając żadnych niepokojących objawów. Jednocześnie organ ten jest stopniowo uszkadzany, a dana osoba zaraża innych nawet o tym nie wiedząc. Głównym powodem zakażenia żółtaczką typu A jest zanieczyszczona żywność i brak higieny. Często występuje ona w wodzie, dlatego nawet mycie owoców czy kostki lodu mogą być potencjalnie źródłem zakażenia. Z kolei wirus typu B najczęściej przedostaje się do organizmu poprzez krew. Dlatego też potencjalnym źródłem zakażenia są między innymi zabiegi chirurgiczne i kosmetyczne, tatuaże czy uprawianie sportów kontaktowych. Bardzo łatwo też można się zarazić tą żółtaczką podczas kontaktów seksualnych, zwłaszcza jeśli się nie stosuje prezerwatyw.
Konsekwencje zachorowania na żółtaczkę
Zachorowanie na żółtaczkę zawsze jest niebezpieczne dla organizmu. Choroba może przez długi czas nie dawać widocznych objawów, a w tym okresie w dużym stopniu uszkodzić wątrobę. Również leczenie jest długotrwałe i nie w każdym przypadku gwarantujące pełny powrót do zdrowia, dotyczy to szczególnie żółtaczki typu B. Z typowych, najczęściej pojawiających się objawów żółtaczki pokarmowej są wymioty, mdłości i bóle brzucha, niekiedy bardzo uciążliwe. W późniejszym stadium dochodzi do tego jeszcze zaciemnienie moczu, odbarwianie stolców oraz charakterystyczna żółta barwa spojówek i skóry. Przy wirusowym zapaleniu typu B większość tych objawów także się pojawia, również w tej chorobie należy się spodziewać problemów żołądkowych oraz żółtej skóry, która pojawia się u 30% zakażonych.
Dlaczego warto się szczepić
Żółtaczka jest podstępną chorobą, a jej leczenie długie i kosztowne. Dlatego też zdecydowanie lepsze jest jej zapobieganie niż późniejsze niedogodności związane z objawami, trzymaniem diety i znacznym obniżeniem komfortu życia. Samo szczepienie nie wymaga jakiś skomplikowanych przygotowań, nie jest też kosztowne, a daje nieocenione korzyści. Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów szczepionek, jedne chronią tylko przez żółtaczką pokarmową, inne przed wszczepienną, a skojarzone przed obiema wersjami wirusa. Aby szczepienie przyniosło rezultaty, to należy wykonać pełny cykl 3 szczepionek. Drugą podaje się miesiąc po przyjęciu pierwszej, a trzecią po kolejnym pół roku. Dzięki temu można zyskać odporność na kilkanaście lat, a niektórzy lekarze twierdzą, że na jeszcze dłużej. Na pewno koniecznie należy być zaszczepionym przed planowanym zabiegiem, ale każda wizyta w szpitalu, u stomatologa czy w gabinecie kosmetycznym to potencjalne źródło ryzyka.
Kto powinien się szczepić
Generalnie na żółtaczkę powinny się zaszczepić wszyscy, ale są grupy, dla których to szczepienie jest szczególnie zalecane, a niekiedy wręcz obowiązkowe. Na WZW typu A powinni to być przede wszystkim pracownicy medyczni, osoby pracujące przy usuwaniu odpadów komunalnych oraz przy produkcji żywności. Szczepienie to jest także zalecane dla dzieci uczęszczających do szkół i przedszkoli, a także dla młodzieży, która nie chorowała na tę chorobę. Kolejne zalecenie dotyczy osób wyjeżdżających za granicę do krajów, w których żółtaczka pokarmowa częściej występuje. Szczepionka na żółtaczkę typu B podawana jest obecnie wszystkim urodzonym dzieciom, ale dodatkowo w pewnych przypadkach jest ona także zalecana. Dotyczy do przede wszystkim osób wcześniej nie szczepionych przed zabiegami chirurgicznymi, pracowników uczelni medycznych i służby zdrowia, osób mających styczność z zakażonymi oraz przebywających w zakładach karnych i placówkach opiekuńczych.
Czy szczepienie jest bezpieczne i skuteczne
Wiele osób nadal obawia się szczepień, dotyczy do nie tylko żółtaczki ale też innych chorób. Jednak nie ma tu absolutnie żadnych powodów do niepokoju, współcześnie używane szczepionki są bowiem dobrze tolerowane, bezpieczne i nie powodują żadnych skutków ubocznych. U około 1/3 szczepionych osób pojawia się na skórze zaczerwienienie, stwardnienie lub bolesność w miejscu ukłucia, ale objawy te szybko mijają. Rzadziej występuje złe samopoczucie i gorączka, mają one jednak łagodny przebieg i utrzymują się nie dłużej niż 24 godziny, przeważnie u starszych dzieci i dorosłych. Przed zaszczepieniem należy skonsultować się z lekarzem. Szczepienia są także bardzo skuteczne, co potwierdzają później statystyki zachorowań. 80 do 100% zaszczepionych osób zgodnie z przyjętym schematem nie choruje na wirusowe zapalenie wątroby typu B, bardzo wysoki jest też wskaźnik odporności wśród noworodków, których matki są zarażone wirusem.
