Powiększone węzły chłonne u wielu osób mogą wywołać słuszny niepokój – kojarzą się bowiem z AIDS lub chorobami nowotworowymi. Jednak w większości przypadków obawy te są bezpodstawne, gdyż powodem problemów są zwykłe infekcje bakteryjne czy wirusowe, które szybko miną. Oczywiście w żadnym wypadku nie należy ich lekceważyć, szczególnie jeśli taki stan utrzymuje się dłuższy okres czasu. Na pewno warto skorzystać z porady lekarza, który w razie potrzeby zaproponuje odpowiednie badania w celu znalezienia przyczyny dolegliwości.
Gdzie znajdują się węzły chłonne
O węzłach chłonnych sporo się mówi i słyszy, ale tak naprawdę wiele osób nie do końca wie, czym one są, gdzie się znajdują i jaka jest ich rola. Sporej grupie chorych skojarzą się one być może z bólem gardła, to jedne z najbardziej znanych miejsc tego typu w organizmie. A tymczasem węzłów chłonnych jest znacznie więcej, i umiejscowione są one w wielu miejscach ciała. Największe ich skupiska znajdują się pod pachami, na szyi, w pachwinach, za uszami i pod żuchwą. Najczęściej ich rozmieszczenie jest symetryczne, a ich położenie to kanały, którymi przepływa limfa. Nazwy poszczególnych węzłów chłonnych często pochodzą od ich lokalizacji w ciele, stąd też często się słyszy o węzłach podżuchwowych, przyusznych, pachowych oraz pachwinowych. Dużo węzłów znajduje się także w klatce piersiowej, jamie brzusznej, na twarzy, w biodrach, miednicy czy goleniach. Ogółem wszystkich węzłów limfatycznych w naszym ciele jest kilkaset. W wielu przypadkach są one bardzo dobrze ukryte, do ich diagnostyki jest potrzebna nie tylko odpowiednia wiedza, ale też specjalistyczny sprzęt.
Rola węzłów chłonnych
Węzły chłonne są bardzo ważnym elementem układu immunologicznego. Ich podstawowe zadanie polega na filtracji limfy, często zwanej też chłonką. Układ limfatyczny złożony jest właśnie z węzłów chłonnych oraz kanałów przepływowych, którymi limfa przepływa. W limfie znajdują się komórki odpornościowe, zwane limfocytami, które w ten sposób mogą się rozprzestrzeniać po całym ciele. Gdy w chłonce pojawią się jakieś podejrzane substancje, bakterie czy wirusy, to jej przepływ zostaje wstrzymany. W miejscu wystąpienia tego zjawiska dochodzi do namnożenia limfocytów i makrofagów, w celu zwalczenia patogenów. Jednocześnie węzły ulegają powiększeniu, a często też pojawiają inne dolegliwości. W wielu przypadkach stan ten ulega samoistnej poprawie, a niekiedy
konieczna jest pomoc lekarza.
Objawy powiększonych węzłów chłonnych
Uporczywy ból gardła, spowodowany infekcją bakteryjną czy wirusową, jest znany przez większość osób. Jednak ogólnie objawy problemów z węzłami chłonnymi są bardzo zróżnicowane, i różne u różnych osób. Niekiedy nie dają zupełnie żadnych dolegliwości, a wykrycie niewłaściwego stanu jest możliwe dopiero przy pomocy specjalistycznych badań. Czasami są też, jak właśnie w przypadku bólu gardła, mocno powiększone i bardzo bolesne. Niejednokrotnie towarzyszą im inne, niekoniecznie przyjemne dolegliwości, takie jak gorączka, osłabienie organizmu, utrata wagi czy nocne pocenie.
Przy jakich chorobach węzły chłonne są powiększone
Rodzaj choroby powodującej powiększenie węzłów chłonnych w dużym stopniu uzależniony jest od ich położenia. Węzły powiększone na szyi, pod żuchwą oraz za uszami to rezultat anginy lub przeziębienia, ale też urazu powstałego w pobliżu miejsc, w których są zlokalizowane. Z groźniejszych dolegliwości spotyka się też różnego rodzaju guzy, w tym nowotwory złośliwe jamy ustnej, głowy lub szyi. W przypadku małych dzieci najczęściej przyczyną jest infekcja, jeśli jednak nie występują inne charakterystyczne jej objawy, to koniecznie należy się udać do lekarza. Węzły chłonne w pachwinach ulegają powiększeniu, jeżeli w okolicy pachwiny, nogi, stopy czy genitaliów pojawi się infekcja lub uraz. W rzadszych przypadkach mogą też świadczyć o wystąpieniu chłoniaka, czerniaka czy nowotworu jądra. Powiększone węzły pachowe też mogą być skutkiem chłoniaka lub raka piersi, ale są to stosunkowo rzadkie przypadki. Znacznie częściej będzie to rezultat infekcji lub rany zlokalizowanych w ramieniu albo ręce. Najczęstszą przyczyną powiększania węzłów chłonnych są infekcje bakteryjne ( angina, gruźlica, zapalenie ucha, salmonella, czyrak czy kiła), wirusowe ( ospa wietrzna, odra, różyczka, mononukleoza zakaźna, wirusowe zapalenie wątroby ) oraz grzybiczne ( histoplazmoza, blastomykoza ).
Leczenie powiększonych węzłów chłonnych
Każde powiększenie węzłów chłonnych powinno być sygnałem do wizyty lekarskiej, ze względu na różne przyczyny nie należy tego lekceważyć. W przypadku infekcji wirusowych leczenie jest objawowe i wspomagające odporność organizmu, przy bakteryjnym często pojawiają się antybiotyki mające za zadanie zahamować rozwój patogenów. W niektórych przypadkach niezbędne będzie wykonanie jakiegoś zabiegu laryngologicznego. Znacznie poważniejsze leczenie jest w przypadku chorób nowotworowych. Tu przede wszystkim robiona jest biopsja i badanie histopatologiczne, mające na celu określenie rodzaju zmian. Często jedyną możliwością jest jednak całkowite usunięcie zaatakowanych węzłów, wraz z przylegającymi do nich tkankami, a później wdrożenie radioterapii czy chemioterapii.