Małe dzieci mają to do siebie, że często chorują. Ich układ odpornościowy jest jeszcze słabo rozwinięty, więc większość kontaktów z wirusami czy bakteriami kończy się infekcją. A przy nich z kolei w większości przypadków pojawia się katar, który u malucha na pewno jest mocno uciążliwy, a często może też być niebezpieczny. A ponieważ przypadłość ta jest bardzo częsta, to wszyscy rodzice powinni wiedzieć, jak sobie z nią radzić. W wielu przypadkach nie ma nawet konieczności korzystania z pomocy lekarza, gdyż katar można wyleczyć domowymi sposobami.
Przyczyny kataru u niemowląt
Jedną z najczęstszych przyczyn kataru u małych dzieci są wirusowe infekcje. Szczególnie w sezonie jesiennym i zimowym bardzo łatwo jest je złapać, przez to że są one łatwo zaraźliwe. Jeśli małe dziecko ma rodzeństwo chodzące do przedszkola czy szkoły, to prawie na pewno kilka razy w roku zachoruje. Wystarczy że wirus zostanie przyniesiony przez starsze dziecko, a już po kilku dniach małe też będzie chore. Często zarazki są też przynoszone przez rodziców, którzy nawet jeśli sami nie zachorują, to jednak zarażą nimi swoje dziecko. Katar infekcyjny z reguły trwa kilka dni, i jeśli nie będzie żadnych powikłań, to powinien sam przejść. Jeśli jednak będzie się dłużej utrzymywał lub nie ustępował pomimo podjętego leczenia, to być może jego przyczyny są inne. Już u małych dzieci mogą wystąpić alergie na różne czynniki, zarówno jedzenie, jak też pyłki czy roztocza. Jeśli z nosa leje się rzadka, przezroczysta wydzielina, a dodatkowo pojawia się kichanie czy sapka, to jest duże prawdopodobieństwo, że maluch jest na coś uczulony. W takim przypadku warto skonsultować się z alergologiem, który być może zaproponuje jakiś sposób na rozwiązanie problemu.
Dlaczego katar u niemowlaka jest bardziej dokuczliwy
W pierwszym roku dzieci oddychają wyłącznie przez nos, i do tego robią to bardzo często, bowiem około 50 razy na minutę. Dlatego każde zatkanie nosa, a to ma właśnie miejsce przy katarze, jest dla nich bardzo uciążliwe, gdyż może im uniemożliwić zaczerpnięcie powietrza. Do tego dochodzi jeszcze problem kanałów nosowych, które są bardzo wąskie i nawet niewielkie podrażnienie błon śluzowych jest powodem ich przytkania. Dlatego też niezwykle ważne jest, żeby w czasie infekcji wszelkimi sposobami zapewnić dziecku drożność noska. Zatkany na pewno będzie także źródłem problemów przy jedzeniu i spaniu. Dzieci w tym wieku dopiero uczą się, jak sobie radzić z jedzeniem i oddychaniem jednocześnie, i brak możliwości tego ostatniego będzie dla nich ogromnym wyzwaniem. Podobnie jest ze spaniem – dziecko będzie rozdrażnione i marudzące, może się też pojawić tak zwana sapka, czyli zaburzenia w oddychaniu. Wprawdzie przeważnie katar sam przechodzi po kilku dniach, to jednak niekiedy mogą się pojawić poważniejsze powikłania. Gromadząca się w nosie wydzielina może spływać do gardła i oskrzeli i powodować stany zapalne. Innymi chorobami będącymi skutkiem niewinnego kataru są zapalenie zatok, zapalenie ucha, oskrzeli a nawet zapalenie płuc.
Jakimi sposobami przynieść ulgę
Dla dzieci mających katar znaczenie mają nie tylko podawane leki, ale też środowisko, w jakim przebywa. Dlatego przede wszystkim należy zapewnić odpowiednią wilgotność powietrza, gdyż wysuszone śluzówki powodują zwiększenie objawów. W tym celu można rozwieszać mokre ręczniki, założyć specjalne pojemniki z wodą lub zaopatrzyć się w nawilżacz powietrza. Bardzo pomocne jest także regularne wietrzenie pomieszczenia, nawet zimową porą. Ponieważ dziecko nie umie samo pozbyć się kataru z nosa, to należy mu w tym pomóc. Bardzo skutecznym sposobem jest skorzystanie z aspiratora, przy pomocy którego wyciąga się z nosa wydzielinę. Przy używaniu tego sprzętu niezwykle ważne jest utrzymanie odpowiedniej higieny i częste mycie poszczególnych części. Dzieciom mającym zatkane nosy można pomóc, układając je w pozycji na brzuchu. Dzięki temu nagromadzona w nosie wydzielina będzie samoistnie spływać, dając uczucie ulgi. Dodatkowo można w przypadku starszych dzieci podłożyć niewielką poduszkę lub kocyk pod głowę, tak żeby znajdowała się ona powyżej klatki piersiowej.
Sposoby leczenia kataru
Na pewno nie należy zaczynać leczenia kataru od podania antybiotyków, te będą konieczne jedynie wtedy, gdy pojawią się jakieś powikłania. Katar znacznie lepiej spływa jeśli jest rozrzedzony, więc poza wilgotnym powietrzem można dodatkowo nawilżać nos wodą morską w sprayu lub solą fizjologiczną. Bardzo polecane ze względu na skuteczność są różnego rodzaju maści, między innymi majerankowa. Niewielka jej ilość rozsmarowana pod nosem złagodzi objawy i poprawi oddychanie. Smarując należy dopilnować, żeby maść nie dostała się na śluzówkę, gdyż może spowodować podrażnienie. Kolejna metoda domowego leczenia kataru to inhalacje, one również mają właściwości rozrzedzające wydzielinę i nawilżające. Przy inhalacjach należy uważać, żeby gorąca para nie spowodowała oparzeń. Bardzo ostrożnie należy podchodzić do różnego rodzaju kropli na katar. Z jednej strony szybko przynoszą one ulgę i obkurczają śluzówkę, a z drugiej mogą zaburzyć naturalne mechanizmy obronne. Dlatego też krople należy stosować nie dłużej niż trzy dni i za każdym razem po konsultacji z lekarzem.
