Brak miesiączki większości kobiet kojarzy się z ciążą – tą wyczekiwaną lub tą, na którą niekoniecznie się czeka. Jednak w praktyce ciąża to jedynie część przypadków, kiedy miesiączka nie nadchodzi. Często powodem opóźnień lub wręcz braku są różnego rodzaju schorzenia i problemy zdrowotne, które nie leczone mogą spowodować nawet niepłodność. Dlatego każda kobieta powinna posiadać choć podstawową wiedzę na temat mechanizmów związanych z miesiączką, umieć interpretować sygnały wysyłane przez organizm, a jeśli zauważy coś niepokojącego, to udać się do lekarza.
Spóźniona czy brak miesiączki
Przede wszystkim przy problemach z miesiączką należy odpowiedzieć na pytanie, czy jest ona spóźniona, czy w ogóle przestała występować. Generalnie brak miesiączki określany jest u dziewczyn powyżej 16 roku życia, które jeszcze nie dostały okresu, oraz u kobiet normalnie miesiączkujących, jeśli nie pojawiła się ona przez kolejne trzy cykle. Z kolei ostatnia miesiączka, czyli menopauza, ma najczęściej miejsce między 45 a 55 rokiem życia, chociaż zdarzają się przypadki, że nawet u czterdziestolatek z powodów fizjologicznych menopauza się pojawiła. Z kolei opóźnienie w miesiączkowaniu to różnego rodzaju zaburzenia, wydłużające lub skracające długość cyklu. U zdrowych kobiet trwa on od 25 do nawet 35 dni, i jest to uważane za normę. Jeśli jednak cykl ten jest dłuższy lub krótszy to warto porozmawiać o tym z ginekologiem, który być może zaleci dodatkowe badania. Nieregularnie miesiączkowanie często występuje u nastolatek w pierwszych cyklach, a także u kobiet przekraczających wiek 40 lat, wchodzących w okres okołomenopauzalny. Dodatkowo wpływ na opóźnienie krwawienia może mieć też dużo czynników związanych z trybem życia czy chorobami.
Zmiany w gospodarce hormonalnej
Cykl kobiety jest regulowany przez kilka czynników, a jednym z nich są hormony. Dlatego też wszelkie zmiany czy zaburzenia w gospodarce hormonalnej mogą mieć od razu odbicie czy to w przesunięciu miesiączki, czy nawet jej czasowemu zanikowi. Bardzo często tak się dzieje, gdy kobieta zaczyna stosować pigułki antykoncepcyjne lub je odstawia. Zanim organizm kobiety przyzwyczai się do nowej sytuacji mija trochę czasu, a w tym okresie miesiączka może być mocno rozregulowana. Podobny wpływ ma przyjmowanie różnych leków, między innymi psychotropowych, antydepresantów, medykamentów na regulację ciśnienia krwi i alergii, a także chemioterapii. Kolejny czynnik związany z hormonami to choroby. Tu przede wszystkim należy przyjrzeć się tarczycy, która w naszym społeczeństwie dostarcza wielu problemów. Jest to niewielki gruczoł zlokalizowany w szyi, na zaburzenia w okresie wpływ będzie miała zarówno jej niedoczynność jak i nadczynność. Gospodarkę hormonalną może też zaburzyć zespół polistycznych jajników. Kobiety, które chorują na tę przypadłość mogą utracić owulację, co znacząco wpływa na poziom testosteronu, progesteronu oraz estrogenów. To może także wpłynąć na wygląd zewnętrzny, między innymi nadwagę czy nadmierne owłosienie. Zaburzenia w miesiączkowaniu niejednokrotnie są powodem przedwczesnej menopauzy.
Odżywianie i aktywność
Na miesiączkowanie spory wpływ ma też ogólna aktywność i sposób odżywiania. Dotyczy to przede wszystkim okresu zmian, do których organizm nie zdążył się jeszcze przyzwyczaić. Wynika to z faktu, że organizm doskonale wie, kiedy jest dla niego najlepszy moment na ciążę, i jeśli warunki są niekorzystne, to po prostu się przed tym broni przesuwając owulację. Taka sytuacja ma na przykład miejsce, gdy rozpoczyna się intensywne, wymagające dużego wysiłku ćwiczenia, podobnie jest w przypadku podróżowania i zmian klimatu i strefy czasowej. Z pewnością do czynników zaburzających miesiączkowanie należy też zaliczyć intensywny stres, co przekłada się na zwiększoną produkcję męskich hormonów płciowych, androgenów. W czasie ciąży organizm potrzebuje mnóstwa dodatkowych składników odżywczych, więc okres odchudzania na pewno nie jest dobrym momentem na poczęcie. I faktycznie u dużej grupy kobiet, które zaczęły intensywnie tracić kilogramy, miesiączkowanie zanika i wraca, jak stan zostanie już unormowany.
Budowa fizyczna
Wszelkie zmiany fizyczne, czy to posiadane od urodzenia, czy też powstałe w wyniku jakiś schorzeń także mogą być powodem zaburzenia w miesiączkowaniu lub nawet jego przerwania. U niektórych kobiet już w wieku płodowym dochodzi do sytuacji, gdy w organizmie nie rozwinie się jeden z narządów rozrodczych, na przykład pochwa, macica czy szyjka macicy. W takiej sytuacji miesiączkowanie jest niemożliwe i nie występuje. Jeśli w pochwie znajdują się jakieś przeszkody uniemożliwiające odpływ krwi, to także cały mechanizm może zostać zaburzony. Niedrożność tego narządu może być spowodowana przez membrany lub ściany, wymaga to podjęcia odpowiedniego leczenia. Również blizny na ściankach macicy, zwane zespołem Ashermana, także często bywają przyczyną problemów z miesiączkowaniem. Pojawiają się one po cesarskim cięciu, leczeniu mięśniaków czy łyżeczkowaniu, zmieniając strukturę błon śluzowych. Uniemożliwia to naturalne złuszczanie się i odbudowę tych błon. Wszystkie niepokojące zmiany fizyczne, które są przyczyną problemów z miesiączkowaniem powinny zostać zbadane przez lekarza, w większości przypadku udaje się je skutecznie wyleczyć.
